mezunlar | Günce'l

Linkedin’deki Mezun Becerilerinin Karşılaştırması

Gönderi tarihi 31 Ağustos 20191 Eylül 2019 Nezih Yaşar tarafından

Mezunların becerilerindeki ortaklıkların yoğunlaştığı alanlar “bir ölçüde” üniversitenin özelliğini yansıtır. Mezunların Linkedin de tanımladıları uzmanlık ya da becerileri bu bakışla bir değerlendirme şansı yaratır.

Şöyle yaptım: Yurtiçinden ODTÜ, İTÜ, YTÜ, KTÜ, Boğaziçi, Bilkent, Koç ve Sabancı‘nın; yurtdışından da MIT, CalTech, ETH Zürich, Tsinghua ve GATech‘in (THE listesinin önde gelen teknik üniversiteleri) mezunlarının en çok tanımladıkları becerileri belirleyip aşağıdaki gibi sınıflandırdım. Bu beceri alanlarının adlarını Linkedin’de olduğu gibi İngilizce olarak kullandım; çünkü zaten önemli bir bölümü (C++ ve Java gibi) özel isim; diğerleri de tanıdık ya da kolay anlaşılır terimler…

Beceri alanları temelinde yurtiçindeki üniversiteleri kendi içinde; yurtdışındakileri kendi içinde değerlendirip birleştirince 13 üniversite 44 beceri ya da uzmanlık alanı öne çıktı*. Bunlar arasında tüm üniversitelerde ortaklaşan beceri alanları şunlar:

Business Development
Business Strategy
C++
Data Analysis
Engineering
Java
Leadership
Management
Matlab
Microsoft
Excel
Microsoft Office
Product Development
Product Management
Project Management
Research
Strategic Planning
Strategy

Dünyanın önde gelen teknik üniversitelerinde öne çıkmasına karşın bizde (yukarıda sayılan 8 üniversitede) daha az karşılaşılan (belirtilen) beceri alanları ise şunlar:

Change Management
Cross-functional Team Leadership
Entrepreneurship
Machine Learning
Management Consulting
Program Management
Python (Programming Language)
Simulations
Software Development
SQL
Start-ups

Son olarak da bizde öne çıkan beceriler arasında olmasına karşın yukarıda sayılan “yabancı” üniversitelerde daha az karşılaşılan beceriler de aşağıdaki gibidir:

Analytical Skills
AutoCAD
Business Planning
Construction
English
Market Research
Marketing
Marketing Strategy
Microsoft PowerPoint
Microsoft Word
Project Planning
Sales Management
Social Media
Team Management
Teamwork

Bunlarla ilgili sayısal karşılaştırmaları daha sonra paylaşmaya çalışacağım. Fakat bu kadarının da üniversitelerin yapması gerekenler üzerinde kafa yoranlar için bazı ipuçları verdiğine inanıyorum.

*Kullandığım yöntemi biraz daha ayrıntılandırayım: Linkedin her bir üniversite için 15 becerilik bir liste veriyor. Bu listeler her zaman en çok tanımlanan beceriler olmuyor, fakat en çok tanımlananların önemli bir bölümünü içeriyor. Bu nedenle, önce bu listeleri temel adım. Bu 15’lik listeler üniversiteler arasında farklılıklar gösteriyor. Yurtiçindeki 8 üniversite için bakınca ortaklaşan ve ayrışanlarla birlikte 32 özellik öne çıkıyor. Aynı şeyi yurdışından seçtiğim 5 üniversite için yaptığımda da 29 özellik saptadım. Bu iki kümeyi de birleştirince 44 beceri alanı ortaya çıktı. Sayısal verileri, hatta oransal değerlendirmeleri gözeten daha ayrıntılı çözümlemelerde başka özellikler de devreye girebilir. Öte yandan, bu verileri birkaç saat içinde toparlıyor olsam da eşzamanlı ve ana kümesi her özellik için aynı da olamayabiliyor. Örneğin Tsinghua üniversitesi için Linkedin’in verdiği 15 özelliği 134503 Linkedin kaydından edinirken ben diğer 14 özelliği belirlemeye kalktığımda Linkedin’deki Tsinghua mezun sayısı 134740’a çıkabildiği gibi önceki sayının altına da (sanırım Linkedin’in veri temizliği yaptığı zamanlar oluyor) düşebiliyor.

Mezunlar nerelere gidiyor?

Gönderi tarihi 21 Ağustos 2019 Nezih Yaşar tarafından

Farklı yorumlarda bulunabiliriz fakat sonuçta üniversitenin mezunlarının çalıştıkları kuruluşlar bir şeyler anlatıyor. Biraz daha bir şeyler anlayabilmek için bu kez aynı üniversitelerin mezunlarının Türkiye dışında nerelerde bulunduğunu belirlemeye çalıştım. Mezunların ne kadarını yurtdışına gittiğini şu varsayımla grafikleştirdim: Linkedin’de “Yaşadığı yeri Türkiye olarak vermeyenler yurtdışındadırlar”:

Sayısal olarak baktığımızda yurtdışında en çok mezunu bulunan üniversite; ODTÜ. Fakat mezun sayısı ile oranlayarak baktığımızda Koç Üniversitesinin mezunlarının dörtte birinden fazlasının yurtdışında olduğunu belirliyoruz. Onu çok az farkla Boğaziçi Üniversitesi mezunları izliyor: Dörtte birinden biraz az. Grafik daha iyi anlatabilir:

Ülkeler

Şimdi Türkiye dışında en çok yoğunlaşılan 15 ülkedeki dağılıma bir bakalım:

7 üniversitenin bu ülkelerdeki mezunlarının toplam sayısı 60.000‘e çok yakın: 59811. Sonuçta üçte birinden fazlası ABD‘de. Tüm bu sayıların içinde yurtdışında yüksek lisans ve doktora yapan öğrencilerin olduğu da unutulmamalı.

Bu ülkelerdeki mezunların üniversitelere dağılımı da aşağıdaki tabloda:

Yukarıdaki grafikte gösterilen 15 ülkedeki mezunların dörtte birinden fazlası ODTÜ mezunu. ODTÜ, Boğaziçi ve İTÜ mezunlarının toplamı da 40.000’i geçiyor.

Kentler

Aynı değerlendirmeleri 15 yoğun kent için yaptığımızda New York ve Londra‘nın çekiştiğini görüyoruz.

23520 mezunun bulunduğu bu kentlerdeki üniversite mezunlarının yoğunlukları da aşağıdaki grafikte görülüyor:

Grafikteki kentler ölçeğinde Boğaziçi Üniversitesi mezunları en kalabalık grubu oluşturuyorlar.

Bu üniversitelerin mezunların Türkiye kentlerindeki durumunu da vermek isterdim. Fakat belirlediğim kadarıyla, Linkedin’in “yaşanılan yer” verilerinde Bursa lehine aşırı hataya yol açan bir Linkedin arızası var. Türkiye kentleri ile ilgili verileri, belki düzeltebiliriz diye, biraz bekletmenin iyi olacağını düşünüyorum.

Mezununun İşvereni Üniversite

Gönderi tarihi 20 Ağustos 201921 Ağustos 2019 Nezih Yaşar tarafından

“Üniversitelerimizin Mezunlarını Kimler Çekiyor” yazısında uzun ve geniş bir tablo sunmuştum. Linkedin’in bir gün önceki verileriyle 7 üniversitenin mezunlarının yoğunluklu işverenler arasındaki dağılımını gösteren bir tabloydu. Toplam satır ve sütunları önemli bilgiler sağlıyor olabilir bu tablo daha fazlası için çözümlemelere de zemin hazırlıyor, aslında. Önce, mezunlarımızın en büyük müşterilerinden başlayacağım: Üniversitelerden… Biraz yakından bakınca kolayca görülebiliyor ki, üniversitelerin 7’si de mezunlarının en büyük işverenleri.

“En büyük işveren” olarak üniversitelerin; mezunlarının yüzde kaçını kullandığını Linkedin’e kayıtlı mezunlar üzerinden bulabiliyoruz; aşağıdaki grafik bunu gösteriyor:

Okulun Linkedin’e kayıtlı mezunlarından o okulda çalışanların sayısını toplam kayıtlı mezun sayısına bölerek bulduğumuz % oranları bu grafiği veriyor. Yani örneğin ODTÜ; mezunlarının %2’den fazlasını istihdam ediyormuş. Bu oran YTÜ’de 1’e kadar inerken Koç’ta 4’ün üzerine çıkabiliyor.

Devlet üniversiteleri içinde ODTÜ; kendi mezununu daha çok kullanan üniversite. Bilkent, özellikle de Koç mezununu kaybetmemeye odaklı gibi duruyor. Belki de özel üniversite farkıdır. Aşağıdaki de Linkedin verilerindeki sayılar:

*Üniversiteler kendi mezunlarını ve birbirlerinin mezunlarını ne ölçüde kullanıyor?*

7×60’lık tablonun içinde; yukarıdaki tablo da gizliydi; burada biraz daha düzenlemiş olduk. Şu tür sonuçlar çıkyor:

ODTÜ ve Boğaziçi verici üniversiteler; biri Bilkent’i diğeri Koç’u iyi desteklemişler. ODTÜ’nün bu iki özel üniversitede 372 mezunu varken Boğaziçi’nin 196 mezunu var. Diğer üç devlet üniversitesinin bu iki özel üniversitede çalışan mezun sayılarının toplamı; yalnızca 142.

Her bir üniversitenin diğer 6 üniversitede çalışan mezun sayılarını aşağıdaki grafikte görebilirsiniz:

Mezunlarının başka üniversitelerde çalışması gurur duyulacak bir şey ise ODTÜ ve Boğaziçi bu açıdan gurur duyabilirler. Bu üniversitelerin birbirlerinden alıp verdiklerinin çalıştırdıkları kendi mezunlarına oranlarına bakınca da şöyle bir grafikle karşılaşıyoruz:

Vericilik = mezunlarından diğer üniversitelerde çalışanların sayısı/çalıştırdığı kendi mezununun sayısı
Alıcılık = diğer üniversitelerden gelen çalışan sayısı/çalıştırdığı kendi mezununun sayısı

Alıcılık ve vericilik kavramlarını ben uydurdum; kullanılan kavramlarsa da haberim yoktu.

Sonuçta mezunlarının durumunu üniversitelerdeki istihdam durumu açısından değerlendirmeye kalkınca eldeki verilerle en azından bu bilgileri edinebiliyorsunuz. Bunların yanına ekleyebileceğiniz her veri yeni değerlendirmeler yapabilme şansı sağlayacaktır. Linkedin’in verebildiklerinin (“Linkedin’den alabildiklerinizin” demek daha doğru olabilir) yanında kendi oluşturacaklarınızla birlikte bilginizi geliştirebilirsiniz. Umarım, fazla bilgi; karışıklığı artırmıyordur : )

Üniversitelerimizin mezunlarını kimler çekiyor?

Gönderi tarihi 18 Ağustos 201920 Ağustos 2019 Nezih Yaşar tarafından

ODTÜ mezunları için çekim merkezlerini değerlendiren yazıya gelen bir eleştiri “Neden ODTÜ?”yü içeriyordu. Kısası; bir ara, işim buydu; ilgim de ister istemez sürüyor. Öte yandan, benzeri çalışmaların kurumsal yapılarda sürmesinin esas alınması gerektiğine inanıyorum. Bu tür değerlendirmelerin de, zamanla, kurumları etkilemesini umuyorum. Ben ODTÜ üzerine yazarken bakarsınız bu konuların incelenmesine kurumsal ölçekte İTÜ el atar. Kim yapsa kazançtır.

Öte yandan, eleştiriye dayanamayıp başka okulların da bulunduğu bir değerlendirme yapmaya yöneldim: Seçtiğim 7 üniversitenin (ODTÜ, İTÜ, YTÜ, KTÜ, Boğaziçi, Bilkent, Koç) mezunlarının ‘en kalabalık oldukları’ kurumlardaki dağılımlarını inceledim: Bu tabloyu nasıl oluşturduğumu aşağıda açıklayacağım. Bana, konuşkan bir tablo ortaya çıktı gibi geldi:

7 üniversitenin 60 kuruluştaki mezun dağılımı
-kırmızılar ISO 500’de ilk 25’te olanlar-

Tablo şöyle oluştu: Linkedin’de Üniversitelerin sayfalarına girip “Alumni” sekmesini seçtiğinizde size mezunların ‘en çok’ yaşadıkları yerlerin ve ‘en kalabalık’ oldukları kurumların 15’inin listesini veren bir tablo çıkıyor. Tek tırnak içine aldıklarımla bunun çok da doğru olmadığını anlatmak istiyorum. Yani, ilgili okul için verilen 15 kuruluş içinde olmayıp da daha fazla kişinin bulunduğu başka kuruluşlar olabiliyor. Başlangıçta her okul için Linkedin’in verdiği 15 kuruluşlu listeleri temel aldım. Bunları birleştirince çakışmalar nedeniyle kuruluş sayısı 15×7=105 değil, 59 oldu. Bunların içinde 7 üniversiteden toplamda 200’den az kişinin bulunduğu 5 kuruluşu çıkardım, yerine büyük bankalardan olduğu için Halkbank ve ING Türkiye’yi, İSO’nun en büyük 500’ü içinde olup da 59’luk listede görünmeyen Tofaş, Groupe Renault, Philip Morris’i ve Erdemir’i ekledim. Böylece 60 kuruluşluk liste ortaya çıkmış oldu.

Bu 60 kuruluş içinde söz konusu 7 üniversitenin toplamda en az mezunun bulunduran kuruluş Türkiye Finans Katılım Bankası olarak görünüyor. Bu 7 üniversitenin mezunlarının toplam sayısının 244’ten büyük olduğu başka kuruluşların olması olasılığı vardır. Fakat bunları belirlemek için sistematik bir çalışma yürütmek çok zor olduğu için yukarıda tanımladığım yöntemle ortaya çıkan 60 kuruluşun -yöntemi akılda tutarak- bir değerlendirme yapmak için yeterli olduğunu varsaydım. Bu tabloyu, genişletmek ve farklı biçimlerde değerlendirmek isteyenlerle ods uzantılı dosyasını paylaşabilirim… Tabii, şunu da unutmamak gerekir; bu tablodaki veriler Linkedin üzerinde daha bugünden değişmeye de başlamışlardır.

Tablo ile ilgili aşağıya eklenecek yorumların bakış açısı zenginliğini yansıtacağına inanıyorum.

Bu tablodan yola çıkarak yaptığım ilk çözümleme; üniversitelerin kendi mezunlarını ve diğer üniversitelerin mezunlarını istihdam etmesiyle ilgili: “Mezununun İşvereni Üniversite“

ODTÜ Mezunlarının Ülke ve Kent Toplulukları ile Bu Toplulukların Gönüllüleri

Gönderi tarihi 26 Temmuz 201926 Temmuz 2019 Nezih Yaşar tarafından

ODTÜ mezunlarının, yaşadıkları kent ya da ülkede kendi aralarında ve ODTÜ ile diğer ülke ya da kentlerdeki mezunlarla iletişim, işbirliği ve dayanışma olanaklarını geliştirmek üzere oluşturdukları temel yapı; günümüzde, FB topluluklarıdır. Kanada ve Fransa’da bu toplulukların yanı sıra oluşturulmuş dernekler de vardır. Ayrıca, İngiltere’deki ve Kıbrıs’taki mezunlarımız, ortada resmi bir kuruluş olmasa da kendi içlerinde dernekmiş gibi davrandıklarını belirtiyorlar.

Bu işler genellikle bir ya da birkaç mezunumuzun (Kent ya da Ülke Gönüllüsü) inisiyatif almaları temelinde gelişmekte ve başta girişimci mezunlarımızın kişisel özellikleri olmak üzere, kurulan FB topluluğunun bulunduğu kent ya da ülkedeki mezun sayısına, mezunların bileşimine, girişim yeteneklerine, şehrin ya da ülkenin yapısına göre etkili olabilmektedirler. Bazıları kurulup unutulurken bazıları çok etkili olabilmektedir.
Güncel etkililik göstergeleri şöyle sıralanabilir:

FB üzerinden iletişimde bulunmak
Çeşitli ölçeklerde yardımlaşmak (bilgi edinme, ev ve iş bulma, vb.)
Etkinliklere katılmak (sanat, spor, kültür, siyaset, vb)
Buluşmak (tanışma; kahvaltı, yemek, gezi)
Öğrenciler için burs bağışı toplamak

Bazı kent ya da ülke toplulukları birinciyi bile gerçekleştiremeyebiliyorlar. Bunun gibi durumlar oradaki arkadaşlarımızın girişimciliğini de etkiliyor. Güncel tutukluğa bakıp alabilecek olanlar da inisiyatif almaktan çekiniyorlar. Fakat zaman zaman durgunluklar yaşansa da birçok topluluğun yeterince hareketli olduğunu görebiliyoruz. Girişim ve örgütlenme yeteneklerinin gelişmesine bağlı olarak bu etkililik göstergeleri de gelişecektir.

ODTÜ Mezunları Kent Gönüllüleri kendiliklerinden ortaya çıkıp bulundukları kentlerdeki (ülkelerdeki) mezunlar için bir iletişim ortamı üreterek geliştirmeye çalışıyorlar. Gönüllülerin; oluşturdukları iletişim ortamını bir işbirliği ve dayanışma ortamına dönüştürebilmelerinin en temel gereği katılımcı bir yönetim yaklaşımına sahip olmalarıdır. Bunun da en yalın karşılığı, bu tür toplulukların yönetiminde mutlaka birden fazla kişinin bulunmasıdır. Diğer gereklilikleri biçimsel olarak tanımlamak çok güçtür. Temel olan, etkinlik ve kararlarda herkesin katılımına açık bir havanın duyumsanmasıdır. Topluluğa katılmanın önünde açıkça anlaşılabilir gerekçeler dışında (örneğin, ODTÜ mezunu ya da öğrencisi olmamak gibi) engel bulunmamalı, herhangi bir katılımcı hiçbir gerekçe göstermeye gerek duymaksızın topluluktan ayrılabilmelidir.
Toplulukların etkililik düzeyleri, zamanla, geçici görev paylaşımlarını ve üstlenimlerini gerekli hale getirebilmektedir. Bu gereklilikler zamanında belirlenip yerine getirildiğinde toplulukların daha etkili olabildikleri de görülüyor. Bu konuda, zamanla yeteneklerimizi güçlendireceğimize güvenmeliyiz.
FB ve benzeri sanal ortamlar üzerinde oluşturulmuş toplulukların demokratik yapısı güveni artırırken sağladığı esneklikler de bağımlılık algısının üremesini engelliyor. Bu durum da katılımın özgür ve gönüllü bir biçimde gelişmesini destekliyor. Bu nedenle, dernek türü daha katı ve maliyetli yapıların oluşturulması öncesinde sürdürülebilirliği sağlayacak tasarımlar üzerinde iyi çalışılmış olması gerekir.

Bu tür toplulukların özerk yapılarını korumaları dayanıklılıklarını artırır. Fakat diğer topluluk ve örgütlerle işbirliği ve dayanışma içinde olmayı da becerebilmeleri gerekir. Avusturya İspanya’ya Belçika Polonya’ya yardımcı olabilir. Berlin ve Münih, Milano ile Boston deneyimlerini paylaşabilirler. METUROPE gibi daha kapsayıcı yapıların oluşturulması da yeni hareketlenmelere yol açabilmektedir. Herkesin farklı biçimlerde de olsa kazanımlarının olduğu tüm sinerjik girişimler destek bulabilmektedir.

ODTÜ Mezunlarının ülke ve kent topluluklarının adreslerini ODTÜ Mezunlar Ofisi sayfalarından güncel olarak bulabilmelisiniz… Aşağıdakiler bugün için güncel topluluk adresleridir: